Mieszkańcy Pajtun i Kazimierzowej w gronie laureatów i finalistów nagrody Super Głos Fundacji Batorego
– Na wiejskie imprezy ludzie przynoszą chleb wypieczony w domu. Dlaczego nie zrobić go wspólnie od podstaw? – pomyślał podczas wiejskiego festynu sołtys Łukasz Śmietanko. Pół roku później postawił w Pajtunach piec chlebowy. W Kazimierzowej sołtyska Władysława Heidner postarała się o miejsce spotkań dla mieszkańców, o remont chodnika i ścieżki rowerowej. Ich inicjatywy to efekt konsekwencji w działaniu oraz współpracy z mieszkańcami i właśnie za to zostały docenione nagrodą Super Głos.
Laureaci i finaliści nagrody zostali wybrani spośród 183 uczestników akcji Masz Głos – programu Fundacji Batorego, który od 18 lat pomaga organizacjom społecznym i grupom nieformalnym z całej Polski rozwiązywać lokalne problemy we współpracy z władzami samorządowymi. Działania grup z Mazowsza wspierali Agnieszka Maszkowska i Piotr Znaniecki z Fundacji Laboratorium Badań i Działań Społecznych „SocLab”, koordynatorzy akcji Masz Głos. Od 2 lutego do 16 lutego trwają zapisy do tegorocznej edycji programu przez formularz na stronie akcji Masz Głos.
Piec chlebowy w Pajtunach
Pomysł pieca chlebowego od razu spodobał się mieszkańcom Pajtun, zwłaszcza że nie mieli żadnego miejsca do spotkań. Trzeba jednak było pokonać trudności kosztów i znaleźć wykonawcę, a z tą drugą sprawą nie było łatwo, bo większość zdunów z okolicy nie zgadzała się na pracę pod gołym niebem i rzucała wygórowane kwoty 30–40 tys. złotych. Konsekwentne poszukiwania doprowadziły sołtysa Śmietankę pod Kielce, do pana Jacka. On też miał wątpliwości, czy niewielkie sołectwo zdobędzie pieniądze na inwestycję, ale zaintrygowała go oryginalność zamówienia. Po negocjacjach udało się uzgodnić kwotę możliwą do pokrycia z budżetu sołeckiego (13,5 tys. zł) i pieniędzy gminy (10 tys. zł).
Miesiąc od zamówienia piec przyjechał do Pajtun. Ważył 1800 kg, więc trzeba było użyć ciężkiego sprzętu, aby postawić go w docelowym miejscu. Prace montażowe trwały dwa dni, zaangażowała się prawie cała wieś, bo trzeba było zrobić jeszcze zadaszenie nad piecem, kupić akcesoria – szczotki do czyszczenia, łopatę do wyjmowania pizzy, foremki do chleba, i przygotować surowce do pierwszego wypału.
Oficjalne rozpalenie pieca odbyło się pod koniec maja 2023 roku i było częścią Festiwalu Mniszka i Chleba.
– Teraz myślimy o niewielkim zadaszeniu pieca, a docelowo sięgamy jeszcze dalej – wyjaśnia Łukasz Śmietanko. Zakupiliśmy już pojazd w stylu wozu Drzymały. Chcemy w nim zainstalować piec, aby był mobilny. Wraz z paniami z Koła Gospodyń Wiejskich będziemy jeździć od wsi do wsi, od festynu do dożynek, promując Pajtuny i międzysołecką integrację.
Od parceli do wioski tematycznej w Kazimierzowie
– Dopóki w Kazimierzowie nic się nie działo, był spokój. Odkąd zaczęliśmy działać ze Stowarzyszeniem „Zicherka”, zaczęły wychodzić braki i problemy: że brakuje miejsca spotkań, dobrej drogi dojazdowej, a ścieżka rowerowa urywa się w połowie drogi do Elbląga. Tak samo jest z chodnikiem – mówi sołtyska Władysława Heidner.
Najpierw postarała się o działkę od gminy, którą sukcesywnie wraz z mieszkańcami porządkowała, aranżowała, doposażała. Dziś jest na niej m.in. wiata, pomieszczenie gospodarcze, lampy, a odbywają się m.in. dożynki wiejskie, święto ziemniaka, spotkania wigilijne. Potem udało się sołtysce i Stowarzyszeniu „Zicherka” uzyskać od gminy Elbląg zapewnienie ws. remontu drogi w Kazimierzowie. Urząd Miasta obiecał uzupełnienie brakującego odcinka chodnika i ścieżki rowerowej, zaś wójt Zygmunt Tucholski zabezpieczył na ten cel 100 tys. zł.
Oczkiem w głowie sołtyski jest wioska tematyczna. Kazimierzowo z racji położenia ma kilkusetletni system melioracyjny, odwadniania i nawadniania, który jest ewenementem w skali świata. Jeśli dołożyć do tego budownictwo naturalne ze słomy i gliny, które wraca do łask, temat nabiera atrakcyjności. Społeczność Kazimierzowa już zabezpieczyła w funduszu sołeckim pieniądze na grę terenową związaną z systemem nawadniania i warsztaty rękodzieła z naturalnych surowców. Gmina obiecała zarezerwować w budżecie na 2024 rok pieniądze na wykonanie projektu świetlicy w naturalnej technologii – z kostek słomy tynkowanych gliną.
Super Samorząd
Oprócz nagród Super Głos, Fundacja Batorego przyznała też nagrody Super Samorząd. Otrzymały ją organizacje społeczne i nieformalne grupy mieszkańców oraz władze samorządowe za partnerską współpracę przy realizacji oddolnych inicjatyw. Obydwie nagrody są przyznawane co roku, a ich laureaci otrzymują po 3 tys. zł na działania społeczne, pamiątkowe statuetki i dyplomy. Więcej o laureatach i finalistach nagrody Super Samorząd i Super Głos.
- Transmisja uroczystości wręczenia nagród 2 lutego o godz. 12 na profilach Fundacji Batorego na Facebooku, YouTube, profilu akcji Masz Głos, stronie głównej Onet.pl i profilu pl
- Od 2 lutego rusza nabór do kolejnej edycji akcji Masz Głos. Zgłoszenia są przyjmowane do 16 lutego przez formularz dostępny na stronie akcji Masz Głos
Akcja Masz Głos to ogólnopolski projekt Fundacji im. Stefana Batorego, prowadzony od 2006 roku. Wspiera dialog i współpracę pomiędzy społecznościami lokalnymi a władzami samorządowymi. Patroni medialni: Onet.pl, Ngo.pl.
