W najbliższy poniedziałek (17.08.2020), w godzinach od 10:00 – 20:00, na Placu Dunikowskiego w Olsztynie będzie można skorzystać z bezpłatnego i bezinwazyjnego badania profilaktycznego mierzącego poziom zwłóknienia wątroby. Wszystko to wydarzy się w ramach ogólnopolskiej akcji „Zbadaj wątrobę”, która ma na celu edukację pacjentów nt. niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD).
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) jest aktualnie jednym z poważniejszych wyzwań medycznych, uznawana jest za globalną epidemię[1] i może dotyczyć nawet 9 mln Polaków[2]. Nieleczona, może przejść w kolejne stadia, prowadząc do marskości lub raka wątrobowo-komórkowego[3], jednak w województwie warmińsko-mazurskim – odpowiednio 41,41% oraz 38,39% osób zdaje sobie sprawę z tego zagrożenia[4]. Aby edukować pacjentów, przyspieszyć diagnostykę i wczesną interwencję, w sierpniu 2020 r. rusza ogólnopolska akcja badań profilaktycznych. W 17 największych miastach Polski w specjalnie przygotowanym busie, tzw. Wątrobusie, mieszkańcy będą bezpłatnie mogli wykonać bezinwazyjne badanie profilaktyczne poziomu zwłóknienia wątroby. Inicjatorem akcji jest firma Sanofi.
Odwiedzając Mobilny Punkt Badania Wątroby, będzie można skorzystać z badania przy pomocy nowoczesnego urządzenia FibroScan. Ma ono na celu szybkie określenie stanu tego narządu pod kątem stłuszczenia bądź zwłóknienia, także w wyniku niealkoholowego stłuszczenia wątroby (NAFLD). Po przeprowadzeniu badania, pacjent otrzyma wynik, który będzie mógł skonsultować ze swoim lekarzem i ustalić dalsze postepowanie, na podstawie dołączonych do wyniku prawidłowych zakresów poszczególnych parametrów. Do skorzystania z tej możliwości zachęcamy szczególnie osoby będące w grupie ryzyka NAFLD, a więc m.in. z nadwagą i otyłością, cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym czy chorobami sercowo-naczyniowymi.
Impulsem do rozpoczęcia inicjatywy, były wyniki zrealizowanego we wrześniu 2019 r. przez agencję IPSOS badania „Polacy, a niealkoholowe stłuszczenie wątroby”[5], mające na celu ocenę świadomości niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD) w populacji polskiej. Badanie wykazało, iż poziom wiedzy na temat wątroby oraz chorób tego narządu jest w społeczeństwie polskim wciąż bardzo niski – aż 87% badanej grupy nie ma świadomości istnienia takiej choroby. Problemem okazuje się także diagnostyka chorób wątroby – tylko 10% respondentów wykonywało badania w tym w kierunku w przeciągu ostatniego roku, ponad 41% nie zrobiło tego nigdy.
Podobne wnioski wyciągnąć można z analizy przygotowanej na podstawie wyników dużego Ogólnopolskiego Testu Wątroby4 – okazuje się, że w województwie warmińsko-mazurskim jedynie niecała jedna trzecia (25,25%) osób wykonała w ciągu ostatnich dwóch lat USG jamy brzusznej. Bardziej niepokojący jest jednak brak świadomości tej choroby aż u 47% wszystkich Polaków ze wskaźnikiem BMI powyżej 40! (otyłość stopnia III) oraz u znacznego procenta osób z chorobami towarzyszącymi: nadciśnieniem tętniczym 43%, cukrzycą typu 2 – 45% czy hipercholesterolemią – 39%, podczas gdy częstość występowania NAFLD jest w znacznym stopniu związana z epidemią otyłości, cukrzycą typu 2 czy nadciśnieniem tętniczym (składowe zespołu metabolicznego)[6]. Występuje u 70% osób z otyłością, 65% dotkniętych cukrzycą typu 2[7], 90% pacjentów z hiperlipidemią[8].
Powyższe dane dobitnie świadczą o niskiej świadomości społeczeństwa w zakresie chorób wątroby, czynników ryzyka czy konsekwencji stłuszczenia wątroby. Skorzystanie z akcji bezpłatnych badań profilaktycznych to możliwość wczesnej diagnostyki w kierunku chorób wątroby, w wykrywaniu i późniejszym leczeniu jej nieprawidłowości. Tym bardziej, że objawy NAFLD są zazwyczaj mało charakterystyczne (ogólne złe samopoczucie, zaburzenia snu, zmęczenie, zaburzenia koncentracji, brak apetytu) i wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy z występowania choroby[9].
Wątrobus będzie czekał na mieszkańców w dniu 17.08.2020, od godziny 10.00 do 20.00 na Placu Dunikowskiego.
Zainteresowane osoby proszone są o przybycie o godz. 10:00 w okolice Wątrobusa, w celu zapisania się na badanie. Każdego dnia może zostać przebadanych 80 osób. Decyduje kolejność przyjścia na zapis.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej www.sanofi.pl
[1] Czarnecka K. i in. Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby – od prostego stłuszczenia do transplantacji wątroby. Hepatologia 2018; 74-75;
[2] Hartleb M., https://www.termedia.pl/nafld/Prof-Marek-Hartleb-Stluszczenie-watroby-wystepuje-u-20-25-proc-Polakow,31922.html, data wejścia 15.11.2019
[3] Gundermann KJ et al. Activity of essential phospholipids (EPL) from soybean in liver diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643–59.
[4] Analizy przygotowane na podstawie wyników Ogólnopolskiego Testu Wątroby, zbieranych za pomocą kwestionariusza ankiety online w okresie 01.02-30.04.2020 r. w celu oceny świadomości NAFLD i oceny epidemiologii czynników ryzyka różnych chorób wątroby w populacji polskiej, N=30 940. Raport firmy Datajuicelab z dnia 06.07.2020 r. Dane w posiadaniu firmy.
[5] Raport z badania metodą CAPI przeprowadzonego przez Ipsos Sp. z o.o: “Polacy, a niealkoholowe stłuszczenie wątroby”. Reprezentatywna próba Polaków w wieku 15+; N=1006. Realizacja 12-17.09.2019. Dane w posiadaniu firmy.
[6] Mark Benedict, Xuchen Zhang. Non-alcoholic fatty liver disease: An expanded review. World J Hepatol. 2017 Jun 8; 9(16): 715–732. doi: 10.4254/wjh.v9.i16.715
[7] Gietka J., Chlebus M., Epidemiologia czynników ryzyka różnych chorób wątroby w warunkach polskich na podstawie ankiety internetowej. Terapia 03/2018: 1-9.
[8] York L.W. Puthalapattu S.: Non-alcoholic fatty liver disease and low-carbodydrate diets. Annu. Rev. Nutr., 2009, 29, 365-379.
[9] Simon K. Diagnostyka chorób wątroby. Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2012: 9.
