Polscy naukowcy stworzyli aplikację z mapą obrazującą skalę ryzyka zakażenia koronawirusem

POLCOVID-19 – tak nazywa się aplikacja stworzona przez polskich naukowców, m.in. z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, której głównym celem jest pomoc Polakom w lepszej identyfikacji ryzyka koronawirusa i wsparcie rządzących w działaniach prewencyjnych. Internetowe narzędzie pomaga zidentyfikować objawy zakażenia koronawirusem i wskazuje stopień ryzyka zakażenia na podstawie samooceny dokonywanej przez użytkowników. Głównym wyróżnikiem aplikacji jest unikalna mapa Polski wskazująca, w których rejonach jest najwięcej osób z objawami zakażenia.

Dostępna za pośrednictwem przeglądarki aplikacja POLCOVID-19 to efekt współpracy genetyków, immunologów i bioinformatyków związanych z polskimi ośrodkami badawczymi. Liderem projektu jest dr hab. Mirosław Kwaśniewski, kierownik Centrum Bioinformatyki i Analizy Danych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Zadaniem jego zespołu było opracowanie skutecznego narzędzia, które w czasie epidemii przysłuży się społeczeństwu i pozwoli każdej osobie w łatwy sposób zidentyfikować objawy mogące wskazywać na zakażenie koronawirusem, a co za tym idzie – wzmocni potrzebę pozostania w domu w celu uniknięcia zakażenia.

– Użytkownik wypełnia prosty kwestionariusz dotyczący m.in. ogólnego samopoczucia, objawów choroby lub ich braku, a także innych istotnych czynników, które mogą sprzyjać zakażeniu koronawirusem. Aplikacja podpowie, w której z czterech grup ryzyka dana osoba się znajduje: wysokiego, podwyższonego, możliwego czy umiarkowanego. Na tej podstawie POLCOVID-19 zaprezentuje rekomendacje dla danej osoby przygotowane na podstawie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia, Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektoratu Sanitarnego – zaznacza dr Karolina Chwiałkowska, współtwórczyni aplikacji. – Dzięki tym krokom każda osoba może skuteczniej zinterpretować swoje objawy, bardziej świadomie zabezpieczyć siebie i swoich najbliższych przeciw zakażeniu koronawirusem oraz dowiedzieć się więcej o możliwej profilaktyce.

Wirtualna mapa wskazuje ryzyko w najbliższej okolicy i statystyki dla jeszcze lepszej ochrony społeczeństwa

Na interpretacji objawów mogących wskazywać na zakażenie koronawirusem, możliwości aplikacji – w odróżnieniu od innych narzędzi tego typu – dopiero się zaczynają. Z anonimowych danych powstaje wirtualna mapa Polski, która pokazuje, jaki odsetek osób o najwyższym ryzyku zakażenia znajduje się w kraju lub – bardziej szczegółowo – w danym mieście lub powiecie. Użytkownik może zapoznać się także z rozkładem objawów chorobowych na interesującym go obszarze. W połączeniu z oficjalnymi danymi Ministerstwa Zdrowia o potwierdzonych testami przypadkach zakażenia, mapa przybliża najdokładniejszy obraz stanu zdrowia społeczności na danym terenie.

POLCOVID-19 może zatem wesprzeć działania prewencyjne rządu i pozwolić na jeszcze lepsze planowanie działań jednostek i większych społeczności w trakcie trwającej epidemii. Jak podkreślają jej twórcy, najważniejszą rolą aplikacji jest stałe zwiększenie świadomości Polaków i wspieranie działań profilaktycznych poprzez promowanie idei „zostań w domu, by móc z niego wyjść jak najszybciej”.

– To ważne, by mieć świadomość, że w naszym najbliższym otoczeniu mogą być osoby o wysokim prawdopodobieństwie zakażenia wirusem, które nie zostały poddane testowi. Wówczas lepiej rozumiemy potrzebę izolacji lub szczególnej ostrożności. Z drugiej zaś strony – już niedługo część osób wróci do pracy po kwarantannie i zwiększy liczbę kontaktów z innymi. Dzięki aplikacji będzie można sprawniej organizować swoje codzienne życie i pracę – tłumaczy dr hab. Mirosław Kwaśniewski z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, założyciel IMAGENE.ME SA, ekspert w dziedzinie badań DNA i medycyny spersonalizowanej.

– Dlatego zachęcamy wszystkich Polaków, by weszli na stronę polcovid.pl, założyli konto i poświęcili kilka minut na wypełnienie ankiety zgodnie ze stanem faktycznym. Dzięki wspólnemu działaniu możemy stworzyć w Polsce najdokładniejszą mapę zagrożenia koronawirusem w skali światowej. By to osiągnąć, jest konieczne, by ankietę wypełniło jak najwięcej osób.

Dane pomogą zwiększyć świadomość zagrożenia koronawirusem 

Naukowcy podkreślają, że użytkownik może wypełniać kwestionariusz tak często, jak potrzebuje – albo codziennie, albo w przypadku wystąpienia nowych objawów czy zmiany samopoczucia. Dane zbierane przez aplikację POLCOVID-19 są całkowicie zanonimizowane, a mapa pokazuje je wyłącznie w skali powiatu lub miasta. Dzięki temu każdy może uzyskać wiedzę o sytuacji w swoim regionie bez informowania innych użytkowników o indywidualnych objawach. Naukowcy wykorzystają wyniki do dalszych analiz.

– W tej kryzysowej sytuacji, która dotyka nas i naszych bliskich, jako naukowcy chcemy lepiej zrozumieć charakter tej choroby, aby skuteczniej radzić sobie z nią teraz i przygotować się na to, co przyniesie przyszłość. Dlatego zebrane, zanonimizowane dane dziś będą służyły Polakom, a następnie zostaną wykorzystane do analiz statystycznych i badań naukowych dotyczących oceny predyspozycji do zachorowania na COVID-19 i samego przebiegu choroby w polskim społeczeństwie – podsumowuje dr hab. Mirosław Kwaśniewski.

POLCOVID-19 jest dostępny bezpłatnie na stronie internetowej polcovid.pl, dlatego nie trzeba go instalować. Trwają prace nad wersją mobilną, która niedługo będzie dostępna w sklepach z aplikacjami dla systemów Android i iOS.

***

O ekspertach:

dr hab. Mirosław Kwaśniewski – genetyk, biolog molekularny, bioinformatyk, kierownik Centrum Bioinformatyki i Analizy Danych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Twórca IMAGENE.ME, firmy opracowującej nowoczesne badania genetyczne i rozwiązania w obszarze medycyny spersonalizowanej i interwencji behawioralnej. Koordynator prac grup badawczych w projektach z zakresu bioinformatyki i genomiki wielkoskalowej, skupionych głównie wokół problemów chorób cywilizacyjnych, w szczególności nowotworów, cukrzycy typu II i chorób układu krążenia. W ramach tych projektów współpracuje z wiodącymi ośrodkami naukowymi w Polsce i na świecie. Pełni rolę doradcy organizacji międzynarodowych i firm biotechnologicznych w dziedzinie nowych technologii genomiki i analizy danych biomedycznych. Laureat nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia naukowe.

dr Karolina Chwiałkowska – biotechnolog, specjalista z dziedziny epigenetyki i genomiki, pracownik naukowy w Centrum Bioinformatyki i Analizy Danych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, gdzie realizuje prace badawcze dotyczące epigenetyki nowotworów oraz chorób metabolicznych. Warsztat naukowy w zakresie wielkoskalowych analiz genomicznych szlifowała podczas stażu w Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (USA). Wykonawca oraz kierownik szeregu projektów badawczych finansowanych w ramach uznanych grantów krajowych i europejskich. Członek Amerykańskiego Towarzystwa Genetyki Człowieka (ASHG).