Stowarzyszenie Wizja Lokalna, które przez ostatnie miesiące prowadziło badania ankietowe na temat pomysłu powstania w Olsztynie publicznego systemu stacji rowerów miejskich, opublikowało właśnie raport w tej sprawie. Udział w badaniach wzięło ponad 1,2 tysiąca mieszkańców, w zdecydowanej większości popierających szybkie wprowadzenie tego rozwiązania.
Zgodnie z zapowiedziami trzeci już raport miejski stowarzyszenia „Wizja Lokalna”, które w dwóch wcześniejszych dokumentach analizowało oczekiwania mieszkańców względem modernizacji Dworca Zachodniego oraz budowy pieszo-rowerowej Łynostrady, dotyczy tematyki systemu rowerów publicznych w Olsztynie. Przeprowadzone w miesiącach styczeń-kwiecień badania dostarczyć miały informacji na temat wiedzy mieszkańców co do zasad funkcjonowania całodobowych i samoobsługowych stacji rowerów miejskich, a także ich postrzegania i oczekiwań względem przyszłego systemu. Badania miały również, co może nawet bardziej istotne, pokazać władzom miasta skalę zainteresowania tematem.
– Wydaje się, że oba cele udało się osiągnąć. Mieszkańcy szczegółowo dzielili się z nami swoimi doświadczeniami i opiniami na temat możliwości funkcjonowania systemu Olsztyńskiego Roweru Miejskiego, czyniąc to w dodatku w bardzo dużej liczbie ponad 1,2 tysiąca osób – wskazują Paweł Klonowski i Rafał Ostoja-Lniski, autorzy raportu. – Oprócz miarodajnych wyników zyskaliśmy więc silny mandat do ubiegania się o wprowadzenie tego rozwiązania, który wykorzystamy w rozmowach z prezydentem i radnymi.
Jak podkreślają społecznicy, w porównaniu do roku 2013, kiedy to narodziła się inicjatywa wprowadzenia w Olsztynie rozwiązania komunikacyjnego dobrze znanego z wielu polskich i europejskich miast, wiedza i doświadczenia mieszkańców odnośnie funkcjonowania systemów rowerów miejskich zdecydowanie się poprawiły.
– Dyskusja jest na zdecydowanie innym poziomie. Większość przebadanych przez nas osób z rowerów publicznych już wcześniej korzystała w innych miastach. Mieszkańcy bardzo słusznie tego typu rozwiązanie utożsamiają z poszerzeniem oferty komunikacyjnej, w mniejszym stopniu turystycznej. Od systemu oczekują niezawodności, prostoty, przemyślanego rozłożenia stacji i konkurencyjnych, choć nie rażąco niskich cen, a także wprowadzenia w najbliższej przyszłości – podsumowują Paweł Klonowski i Rafał Ostoja-Lniski.
W opublikowanym właśnie raporcie zawarto dodatkowo opracowania dotyczące systemów rowerów publicznych w Polsce, prognozowanego kształtu systemu UWM na Kortowie, założeń funkcjonowania i proponowanych lokalizacji stacji w Olsztynie, a także materiały zdjęciowe. Pełna wersja ponad 40-stronnicowego raportu udostępniona została na stronie stowarzyszenia na portalu społecznościowym Facebook pod adresem www.facebook.com/wizjalokalnaolsztyna
Szczegółowe wyniki badań:
- W pytaniu o wcześniejsze korzystanie z systemu rowerów miejskich większość respondentów wskazała odpowiedź „Tak” – 51%. Natomiast 49% zaznaczyło odpowiedź „Nie”.
- Respondentów, którzy w poprzednim pytaniu wybrali odpowiedź „tak” – 614 osób, poproszono o wskazanie miasta w którym korzystali z systemu roweru miejskiego. Najczęściej zaznaczano odpowiedź „Warszawa” – 44,79%, „Białystok” – 9,61%, „Wrocław” – 7,49% i „Poznań” – 4,07%. Pozostałe odpowiedzi nie przekroczyły progu 4%.
- Tej samej grupie (614 osób) zadano kolejne pytanie w którym pytano o czas darmowego przejazdu jako istotny czynnik przy wyborze tego środka transportu. Respondenci najczęściej wskazywali odpowiedź „Tak” – 77%. Odpowiedź „Nie” wybrało 13%. „Nie miał takiego rozwiązania” wskazało jedynie 10% ankietowanych.
- Ankietowanych poproszono o wskazanie z czym najbardziej kojarzy się idea systemu Olsztyńskiego Roweru Miejskiego. Większość osób wybierała odpowiedź „ekologicznym środkiem transportu miejskiego” – 54%. Natomiast pozostałe odpowiedzi „miejską wypożyczalnią rowerów” – 35%, „atrakcją turystyczną” – 8% i „prywatną wypożyczalnią rowerów – 3%.
- Na pytanie o wysokość opłaty po przekroczeniu bezpłatnego korzystania z ORM ankietowani wskazywali najczęściej odpowiedź „1 zł” – 42%. Odpowiedź „2 zł” wybrało 28%, „1,5 zł” – 13%, „mniej niż 1 zł” – 11%, „2,5” – 4% i „inna kwota” – 3%.
- W pytaniu o najistotniejsze cechy systemu respondenci najczęściej wybierali odpowiedzi „łatwość wypożyczania” – 27%, „sprawna relokacja rowerów” – 21% i „stan utrzymania” – 19%. Pozostałe odpowiedzi wybierano w następującej kolejności: „komfort jazdy” – 15%, „kradzieżo- i wandaloodporność” – 7%, „wygląd rowerów” – 4%, po 3% „dodatkowe wyposażenie” i „obsługa informacyjna” – 1%.
- W pytaniu o czas przejazdu z miejsca na miejsce na terenie Olsztyna ankietowani najczęściej wskazywali odpowiedź „do 60 min.” – 55%. Wyboru „do 30 min.” dokonało – 26% respondentów. Natomiast odpowiedź „do 120 min.” zaznaczyło 14% i 4% wybrało „więcej niż 120 min.”
- W pytaniu o czynniki, które mogą przekonać do korzystania z systemu ORM zamiast tradycyjnej komunikacji miejskiej respondenci najczęściej wybierali odpowiedź „bliskość stacji” – 26%. Odpowiedź „koszty” zaznaczyło 25% ankietowanych. Pozostałe odpowiedzi wybierano w następującej kolejności: „czas przejazdu” – 18%, „komfort jazdy” – 13%, „zintegrowanie z innymi środkami transportu” – 11%, „ciekawość” – 4% i „inne” – 3%.
- W pytaniu o możliwości uatrakcyjnienia systemu ORM respondenci najczęściej wybierali odpowiedź „rowery z wózkiem dla dzieci” – 33%. Następnie „system powinien składać się wyłącznie ze standardowych rowerów” – 29%, „rowery tandemowe” – 25% i „rower dziecięce” – 13%.
- Zdaniem respondentów ORM stanowiłby atrakcyjne uzupełnienie oferty olsztyńskiej komunikacji. Odpowiedź „Tak” wskazało – 95%. Odpowiedź „Nie” wskazało jedynie 5% ankietowanych.
- Na pytanie „Jak często korzystałby Pan/korzystałaby Pani z systemu ORM” ankietowani najczęściej wybierali odpowiedź „kilka razy w tygodniu” – 47%. Następnie „kilka razy w miesiącu” – 27%, „codziennie” – 11%, „kilka razy w roku” – 9% i inne – 6%.
- W pytaniu o miesiąc, w których mieszkańcy byliby gotowi rozpocząć korzystanie z systemu, najczęściej wybierano „kwiecień” – 41%. Odpowiedź „marzec” wybrało 22%, „system powinien być czynny cały rok” – 19%, „maj” – 14%, „inny” – 3%.
- W pytaniu, do którego miesiąca mieszkańcy chcieliby korzystać z systemu, respondenci najczęściej wybierali „listopad” – 47%. Następnie „październik” – 42%, „grudzień” – 7% i inny 4%.
- W pytaniu o stronę w jaką powinna iść budowa systemu ORM, najczęściej wskazywano odpowiedź „równomierne rozłożenie stacji w granicach Olsztyna i stopniowe zagęszczanie sieci stacji w kolejnych latach” – 68,78%. Odpowiedź „większe zagęszczenie stacji w centrum Olsztyna i sukcesywna rozbudowa systemu w kierunku innych dzielnic” zaznaczyło 29,98% ankietowanych. Natomiast „wyłącznie centrum miasta” zaznaczyło jedynie – 1,25% pytanych.
- W pytaniu o chęć wzięcia udziału w konsultacjach społecznych, najwięcej osób wskazało odpowiedź „tak” – 44%. Następnie wybierano „nie” – 43%. Odpowiedź „Tak i proszę mnie informować mailowo o kolejnych spotkaniach – 13%. Jeżeli zsumujemy odpowiedź 1 i 3 to można wywnioskować, że chęć uczestnictwa w dalszych działaniach projektu wyraziło 57% ankietowanych.
Najczęściej wskazywane przez mieszkańców sugestie w stosunku do funkcjonowania planowanego systemu:
- postulat niezwlekania z decyzją o wprowadzeniu rozwiązania,
- wykorzystanie dobrych rozwiązań z innych miast, m.in. Warszawy,
- sprawne funkcjonowanie, łatwość wypożyczania i dobre utrzymanie rowerów – będące niekiedy bolączką innych miast,
- testowe uruchamianie przedsezonowe by nieprzewidziane problemy i awarie nie zniechęcały do korzystania,
- „dobrze albo wcale” – postulaty wprowadzenia rozwiązania w wymiarze zapewniającym jego maksymalną funkcjonalność od początku,
- rozlokowanie stacji bezpośrednio na osiedlach mieszkalnych,
- postulaty rozlokowania stacji w konkretnych lokalizacjach – m.in. Kortowo, Jaroty, plaża miejska, os. Mleczne, Zatorze,
- lokalizacja stacji powinna uwzględniać możliwość wykorzystania na potrzeby komunikacyjne tzw. ‚zielonych korytarzy’, w tym m.in. Łynostrady,
- stworzenie na podstawie doświadczeń z innych miast w centrum stacji z większą ilością wolnych miejsc,
- postulaty rozlokowania w sposób umożliwiający omijanie korków,
- cena korzystania niższa niż jednorazowy bilet komunikacji miejskiej,
- położenie nacisku nie tylko na aspekt komunikacyjny, ale również rekreacyjny i turystyczny rozwiązania – atrakcyjne lokalizacje w pobliżu np. jeziora Długiego, Kortowa czy plaży miejskiej
- wspólna identyfikacja wizualna tj. dopasowanie kolorystyki rowerów i stacji do barw transportu miejskiego,
- zaintegrowanie z innymi środkami transportu,
- traktowanie jako uzupełnienie dotychczasowej oferty komunikacji publicznej,
- zapewnienie możliwości wypożyczenia kasków w wybranych lokalizacjach np. CRS Ukiel w przypadku osób wypożyczających rowery przy plaży miejskiej,
- zintegrowanie z kartką miejską,
- wprowadzenie opcji abonamentowej,
- umieszczanie stacji w miarę możliwości w obrębie miejsc monitorowanych,
- postulaty konstrukcyjne – solidne wykonanie, posiadanie przez rowery stabilnego bagażnika na torby, przerzutki, atrakcyjny wygląd, odblaskowe elementy,
- rozlokowanie w niedalekiej odległości od przystanków tramwajowych,
- możliwość zasilenia konta użytkownika systemu, sprawdzania dostępności i ewentualnej krótkotrwałej rezerwacji rowerów przez dedykowaną aplikację na telefon,
- łatwe zakładanie konta w systemie umożliwiające skorzystanie przyjeżdżającym w odwiedziny do mieszkańców gościom z innych miast,
- postawienie na prostotę systemu, łatwość wypożyczania, jasna oferta cenowa,
- uatrakcyjnienie systemu poprzez np. rowery tandemowe, towarowe czy z wózkiem dla dzieci,
- całodobowa infolinia,
- wybór profesjonalnego i globalnego operatora umożliwiającego właściwe funkcjonowanie systemu i korzystanie z rowerów w różnych miastach w ramach jednego konta,
- wskazywanie konkretnych operatorów, najczęściej firmy Nextbike – głównego operatora w naszym kraju prowadzącego system wskazywany przez mieszkańców jako wzorcowy tj. warszawskie Veturilo,
- inwestycje w infrastrukturę rowerową, w związku z rosnącym z roku na rok ruchem rowerowym, spotęgowanym dodatkowo pojawieniem się rowerów publicznych,
- wprowadzenie dodatkowej (płatnej?) opcji pozostawienia roweru poza stacją i jego następnie relokacji przez uprawniony podmiot,
- możliwość doładowania środków kartą płatniczą zarówno w biletomatach, jak i terminalach stacji,
- mechaniczne zasilanie oświetlenia rowerów i solarne zasilanie stacji.
Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich „Wizja Lokalna”
